Η καψαϊκίνη (capsaicin) είναι μια ουσία που περιέχεται στις κόκκινες πιπεριές (chili peppers) αλλά και σε μια ποικιλία πιπεριών και φυτών που ανήκουν στο γένος Capsicum (οικογένεια Solanaceae).
H ουσία έχει αναλγητικές ιδιότητες, μπορεί να βοηθήσει στο αδυνάτισμα αυξάνοντας τον μεταβολισμό αλλά έχει και ορισμένες παρενέργειες, η σημαντικότερη των οποίων είναι ότι αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του στομάχου. Μια καυτερή ουσία Οι κόκκινες πιπεριές τσίλι προέρχονται από την Αμερική και έγιναν γνωστές στον υπόλοιπο κόσμο μετά την ανακάλυψη της ηπείρου.
Η καψαϊκίνη δεν καίει μόνο τη γλώσσα και τη στοματική κοιλότητα αλλά και το δέρμα. Αν και είναι τελείως άοσμη, έχει ισχυρότατη καυστική γεύση. Παρά την ένταση του πόνου που δημιουργεί, δεν φαίνεται να προκαλεί αντίστοιχου μεγέθους φυσική βλάβη. Ωστόσο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κατά τον χειρισμό της. Επιπλέον, οι κόκκινες πιπεριές αποτελούν τη βάση διαφόρων καυτερών παρασκευασμάτων όπως είναι το τσίλι (σκόνη), η πάπρικα, το μπούκοβο και το καγέν (το οποίο δεν είναι πιπέρι, όπως συνήθως λέγεται, αλλά σκόνη από τα τσίλι της Καϋένης).
Αναλγητικές ιδιότητες Η καψαϊκίνη και τα καψαϊκινοειδή δρουν με εξειδικευμένο τρόπο στους νευρώνες (νευρικά κύτταρα του οργανισμού μας και χαρακτηρίζονται ως νευροτοξίνες. Το αποτέλεσμα είναι οι νευρώνες να μεταδίδουν μέσω του νευρικού συστήματος ένα “λάθος” σήμα προς τον εγκέφαλο ότι φλαίγεται. Αν και η καψαϊκίνη προκαλεί μια ισχυρή αίσθηση καψίματος και φλόγωσης (σύντομης διάρκειας) παρουσιάζει και μια άλλη αντίθετη ιδιότητα: έχει αναλγητικές και αντιερεθιστικές ιδιότητες μακράς διάρκειας. Η αναλγητική ιδιότητα των κόκκινων πιπεριών ήταν γνωστή εδώ από χιλιάδες χρόνια στους ινδιάνους της Καραϊβικής και οι γιατροί του Χριστόφορου Κολόμβου διαπίστωσαν την ευρύτατη χρήση τους ως αναλγητικά. Η καψαικινη καταπραΰνει τους μυϊκούς πόνους, τις μεταεχγειριτικές ενοχλήσεις και τους πόνους στις αρθρώσεις.
Μελίνα Κωνσταντινίδη Μεταπτυχιακή φοιτήτρια : Π.Μ.Σ. Επιστήμης & Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου «Διατροφή-Δημόσια Υγεία και Πολιτικές»
